Kənd təsərrüfatı bitkilərinin zərərverici və xəstəliklərinə qarşı kimyəvi dərmanlarla mübarizə tədbirlərinin aparılması zərəvericiləri məhv etməklə yanaşı ekoloji tarazlığın pozulmasına, xeyirli həşəratların məhv olmasına səbəb olur.

                 Bioloji mübarizənin məqsədi kənd təsərrüfatı bitkilərinin zərərverici və xəstəliklərinə qarşı bioloji obyektlərin tətbiqi əsasında ekoloji təmiz məhsul istehsalına nail olmaqdır. Bununla yanaşı ekologiyanın qorunmasına, suda, torpaqda və meyvədə zəhər qalığının minimuma endirilməsinə, istiqanlıların (canlıların) məhv olunmamasına, faydalı faunanın ( faydalı fauna-bütün canlıların düşməni olduğu kimi hər bir zərərvericinin də təbii düşmənləri, yırtıcı və tüfeyliləri mövcuddur) qorunub saxlanmasına şərait yaradır.

                   Bunu nəzərə alaraq əhalinin etibarlı ekoloji təmiz ərzaqla təmin etmək üçün kənd təsərrüfatı bitkilərinə ziyan vuran zərərvericilərə qarşı bioloji mübarizə tədbirlərindən istifadə edilməsi  əsas məsələlərdən biri sayılır.

1.Feromon tələlər – ekoloji təmiz məhsul əldə etmək üçün zərərvericilərin yetkin fərdlərini məhv etmək məqsədilə istifadə edilən bioloji vasitədir. Feromon tutucular pambıq sovkasının, eləcə də feromon tutucuları istifadə olunan bütün zərərvericilərin ilk uçuş vaxtını, o cümlədən mübarizə vaxtını qabaqcadan xəbər verməsi üçün istifadə olunur. O, həmçinin zərərvericilərə qarşı mübarizə məqsədi ilə istifadə olunur və müsbət nəticə verir.

Zərərvericilərin ilk uçuş vaxtını təyin etmək üçün hektara bir və ya iki ədəd, mübarizə məqsədi üçün isə bitkinin növündən asılı olaraq hektara 9-12 ədəd feromon  asmaq tövsiyyə olunur.

2.Mikrobioloji preparatlar - zərərverici və xəstəliklərinə qarşı preparatların, mikrobantaqanistilərin tətbiqi müsbət nəticə verir. Bioloji preparatlar Bitoksibasilen, Fitoverm, Boverin, Anti-Bitpests - bu preparatlar bitkilərin zərərvericilərin məhv edilməsində əvəzsizdir. Bitkilər  və insan orqanizmi üçün zərərsizdir.

3.Tüfeyli və yırtıcı həşəratlar - biri digəri üzərində tüfeylilik etməklə çoxalan həşəratlardır. Yırtıcı həşəratlar zərərvericilərlə qidalanaraq onları məhv etməklə yaşayırlar.  Bu həşəratlar təbiətdə müxtəlif zərərvericilərin yumurta, tırtıl və sürfə mərhələlərinin bioloji məhv edilməsində böyük rol oynayırlar.

Brakon tüfeylisi - Pərdə qanadlılar dəstəsindən olan brakon pambıq sovkasının ciddi paraziti hesab olunur. Brakon tam inkişaf dövrü keçirir və dörd mərhələyə ayrılır: yumurta, sürfə, pup və kəpənək. Orta və iri yaşlı tırtıllara qarşı bioloji mübarizə məqsədi ilə istifadə edilir. Brakon tırtılları iflic etməklə yumurtalarını onun daxilinə qoyur. Bir dişi brakon tırtılın iriliyindən asılı olaraq 15-20 ədəd yumurta qoyma qabiliyyətinə malikdir.

Həşəratların mübarizədə istifadə edilməsi qaydaları -  Hər hansı zərərvericiyəyə qarşı bioloji vasitəni  tətbiq etmək üçün zərərvericinin zərərvurma həddi dəqiqləşdirilməli və metodikaya uyğun tətbiq edilməlidir.

        Beynəlxalq standartların tələblərinə müvafiq “Azərbaycan Pambığı” mahlıc etalonları Respublikada Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutunun texnologiya laboratoriyasında sifarişçi təşkilatlarla müqavilə bağlanaraq hazırlanır. Bu etalonlar pambıqçılıqla məşğul olan şirkətlərin istehsal etdikləri mahlıcın xarici görünüşünə görə sortlar və siniflər üzrə düzgün qiymətləndirilməsi üçün vacib bir vasitədir.Xarici görünüş dedikdə, burada lifin rəngi,yetişkənliyi, zibil tutumu, nəzərdə tutulur.Etalonları hazırlamaq üçün, ilk əvvəl emal müəssisələrindən, mahlıc kiplərindən sortlar üzrə nümunələr seçilib götürülür, bu zaman nümunələr lay-lay götürülməlidir. Hər sot üçün 50-60 kq nümünə götürülür (hazırlanacaq komplektlərin sayı çox olarsa, çəki arta bilər) və laboratoriyaya gətirilir, sonra onların zibillik və sort analizləri olunur. Nümunələr analiz olduqdan sonra hər müvafiq sortdan çəkisi 60±5 qr olan mahlıc yastıqları hazırlanır və 6 yuvalı qutulara yerləşdirilir. Mahlıc etalonları aşağıda göstərilən sort və siniflərdən ibarətdir:

I sort Ağ rəng-1/1; 1/2; 1/3; 1/4; 1/5,

II sort Az sarı ləkəli rəng- 2/1; 2/2; 2/3; 2/4; 2/5,

III sort Sarı ləkəli rəng - 3/2; 3/3; 3/4; 3/5

IV sort Çox sarı ləkəli rəng- 4/2; 4/3; 4/4; 4/5

V sort Qəhvəyi rəng - 5/3; 5/4; 5/5

       Etalon nümunələri həm mişarlı cində, həm də val üsulu ilə işləyən cində emal olunmuş mahlıc üçün hazırlanır. Bir sortdan hazırlanmış etalon nümunəsi 1 komplekt-21 qutu təşkil edir.

Hər bir emal üsulu üçun 1 komplekt etalon hazırlanır və səlahiyyətli nümayəndələrin iştirakı ilə qutulara nəzarət baxışı keçirilir, irad və təkliflər yerindəcə düzəldilir.

Yastıqların üzəri müvafiq sorta uyğun işlənib tam qaydaya salınır.

Yastıqlar üzərində iş tamamlandıqdan sonra hər bir qutunun şəkli ayrı-ayrılıqda çəkilir və qutunun üst qapağının iç hissəsinə yapışdırılır, şəklin altından azərbaycan və ingilis dillərində etalonu hazırlayan təşkilatın adı, rəngi və sinifi, istifadə müddəti, hazırlanma tarixi növbəliliyi yazılmış etiket yapişdırılır, təşkilatın rəhbərinin imzası və möhürlə təsdiqlənir.

Qapağın üst hissəsində Azərbaycan Respublikasının bayrağı olan, “Azərbaycan Pambığı”, emal üsulu, hazırlayan təşkilatın adı, hazırlanma ili yazılmış etiket yapışdırılır.

Qutunun qabaq hissəsinə nümunənin rəngi, emal üsulu və sinifi göstərilən etiket yapışdırılır.

Bütün bu işlər tam yerinə yetirildikdən sonra müqavilə bağlanmış təşkilatlara təhvil-təslim aktı ilə təhvil verilir.